Ειδική αναφορά στην τουρκική προκλητικότητα έκανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ.
Ο κ. Μητσοτάκης –μιλώντας στην αγγλική γλώσσα κι όχι στην ελληνική– σημείωσε ότι «η ανατολική Μεσόγειος ζει με ένταση», τονίζοντας ότι αν και η Ελλάδα είναι «πάντα δεσμευμένη στο διεθνές δίκαιο», ωστόσο εδώ και πολλά χρόνια έχει «συνεχώς μια απειλή πάνω από το κεφάλι της», κάνοντας λόγο για «το παράνομο casus belli».
«Πάντα στηρίξαμε την ανάγκη ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας με τη γειτονική Τουρκία» ανέφερε με νόημα ο κ. Μητσοτάκης, στέλνοντας μήνυμα προς την Άγκυρα πως «θα πρέπει να καταλάβει ότι αυτή η επιθετικότητα» μειώνει τα περιθώρια για συνεργασία, καθώς και πως κάνει «πολύ πιο πολύπλοκες» τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Έχουμε ήδη υπογράψει συμφωνίες καθορισμού της ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο, αυτό είναι το ισχυρότερο πειστήριο πως τέτοιες διαφορές μπορούν να γεφυρωθούν εάν συμφωνήσουμε πως γνώμονας της λύσης της μόνης διαφοράς μας είναι το διεθνές δίκαιο. Δεν πρέπει να επαναληφθεί η ένταση, που καλλιέργησε η Τουρκία τον προηγούμενο χρόνο», σημείωσε, ενώ δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να προστατεύει τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Συνεργασία απέναντι στις νέες προκλήσεις
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο συνεργασίας με τη γειτονική χώρα. Όπως ανέφερε, «θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε τομείς συνεργασίας με την Τουρκία, όπως η κλιματική κρίση και το Μεταναστευτικό, υπάρχουν πολλά που οι δύο χώρες μπορούν να κάνουν μαζί». Σημείωσε επίσης πως «έχω ένα όρμα για την ανατολική Μεσόγειο. Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να συνεργαστούμε απέναντι στις νέες προκλήσεις».
Όσο για το Κυπριακό, δήλωσε «λιγότερο αισιόδοξος», καθώς η Τουρκία «συνεχίζει να αγνοεί τα ψηφίσματα του ΟΗΕ». Τόνισε ότι «οποιαδήποτε συζήτηση για δύο κράτη είναι απλώς μη αποδεκτή». Η Ελλάδα εξακολουθεί να υποστηρίζει τις προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ για λύση στο πολιτικό πρόβλημα επί τη βάσει της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, τόνισε.
Βαλκάνια και στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε.
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η Ελλάδα ήταν πάντοτε υπέρμαχος της ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε., ωστόσο διαπίστωσε πως «λίγα έχουν γίνει».
«Στις αρχές Οκτωβρίου θα γίνει η Σύνοδος ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων στη Σλοβενία, ας μην χάσουμε αυτήν την ευκαιρία, η ΕΕ πρέπει να φανεί συνεπής στις δεσμεύσεις της», πρόσθεσε επίσης ο κ. Μητσοτάκης.
Όσο για την «ανάγκη» –όπως τη χαρακτήρισε– της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε., ο Έλληνας πρωθυπουργός εκτίμησε ότι η Ευρώπη πρέπει και μπορεί να κάνει περισσότερα μόνη της, «όχι ασφαλώς σε βάρος των διατλαντικών δεσμών».
Πανδημία και κλιματική αλλαγή
Παράλληλα, αναφέρθηκε στο θέμα της πανδημίας, σημειώνοντας πως ο κόσμος μάχεται για δύο χρόνια με μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, παρατηρώντας ωστόσο πως στο διάστημα αυτό «μάθαμε ότι η ελπίδα γεννιέται από τη συνεργασία».
Όπως ανέφερε, «για πρώτη φορά ο πλανήτης ένωσε τις δυνάμεις του και παρήγαγε σε σύντομο χρονικό διάστημα πολλά και ασφαλή εμβόλια. Και η Ε.Ε. αγόρασε από κοινού και διένειμε με τρόπο δίκαιο ανάλογα με τον πληθυσμού τους τις δόσεις εμβολίων στα κράτη – μέλη της. Συμφωνήσαμε ως Ευρωπαίοι σε ένα άνευ προηγουμένου πακέτου οικονομικής στήριξης, που πήρε την μορφή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ συμφωνήσαμε και στην δημιουργία κοινού ψηφιακού πιστοποιητικού εμβολιασμού».
Εξάλλου, έκανε λόγο για την ανάγκη δράσης για το κλίμα, προκειμένου –όπως είπε– να αντιμετωπίσουμε «μια πολύ οξεία κλιματική κρίση». Τόνισε ότι η Διακήρυξη των Αθηνών, που συμφωνήθηκε κατά τη Σύνοδο των ηγετών των χωρών του Νότου την προηγούμενη Παρασκευή, είναι σημαντικό βήμα, καθώς και ότι «η βούληση της κυβέρνησης μας να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικότητα την κλιματική κρίση είναι αδιαπραγμάτευτη».
Υπενθύμισε ότι πριν δύο χρόνια ανακοίνωσε από το ίδιο βήμα ότι η Ελλάδα θα κλείσει όλες τις λιγνιτικές μονάδες μέχρι το 2028, τονίζοντας ότι αυτό πιθανότατα θα γίνει νωρίτερα, ίσως το 2025.
